Top 10 ćwiczeń na rwę kulszową

 

Rwa kulszowa, inaczej ischialgia, to zespół nieprzyjemnych objawów, które są związane z uciskiem na nerwy rdzeniowe tworzące nerw kulszowy. Podczas ataków odczuwalny jest bardzo silny, promieniujący ból. Przeważnie leczenie tej dolegliwości polega na łagodzeniu objawów, co wiąże się zarówno z zażywaniem leków przeciwbólowych, jak i rehabilitacją. Jakie ćwiczenia mogą pomóc przy rwie kulszowej? O tym jest poniższy artykuł.

 

Co to jest rwa kulszowa?

Rwa kulszowa przeważnie pojawia się w niespodziewanym momencie. Schorzenie to jest określane mianem zespołu objawów, do których dochodzi na skutek podrażnienia niewielkich korzeni nerwowych tworzących nerw kulszowy. Ćwiczenia w połączeniu ze stosowaniem odpowiednio dobranych środków przeciwbólowych mogą złagodzić nieprzyjemne symptomy, ale właściwy sposób leczenia zawsze ustala lekarz. Najczęstszą przyczyną rwy kulszowej jest dyskopatia lub zmiany zwyrodnieniowe w obrębie krążków międzykręgowych, które zapewniają sprężystość, wytrzymałość na wstrząsy i amortyzację kręgów w kręgosłupie. Im starsi jesteśmy, tym słabsze stają się właściwości krążków, ale nie tylko nasz wiek odgrywa istotną rolę. Duże znaczenie ma też m.in. prowadzony styl życia. Inne możliwe przyczyny rwy kulszowej to przede wszystkim:

• nadwaga lub otyłość,

• cukrzyca,

• zwężenie kanału kręgowego,

• nowotwór,

• nieodpowiednia dieta, uboga w witaminy, sole mineralne oraz wapń,

• nadmierny wzrost napięcia mięśnia gruszkowatego,

• ciąża,

kręgozmyk (przesunięcie jednego dysku do przodu w stosunku do drugiego).

Niekiedy zdarza się, że atak rwy kulszowej pojawia się na skutek gwałtownego wychłodzenia ciała. Wówczas ostry ból spowodowany jest np. kąpielą w zimnej wodzie w upalny dzień lub leżeniem na chłodnej, wilgotnej ziemi.

Rwa kulszowa – objawy, gdzie boli?

Główny objaw rwy kulszowej to ostry, przeszywający ból w okolicy pleców, który często opisywany jest jako kłujący, rwący lub nawet piekący. Zwykle promieniuje on na lędźwie, udo, niekiedy także na stopę, ale to jest uzależnione od części nerwu, która została uciśnięta. Ból zazwyczaj atakuje tylko jedną część ciała, mogą towarzyszyć mu inne objawy:

• trudności w poruszaniu nogą lub stopą,

• mrowienie lub drętwienie kończyny dolnej,

• osłabienie odruchów,

• zaburzenia czucia na skórze w okolicy nogi.

Wiele osób przyznaje, że atak rwy kulszowej niemal całkowicie je paraliżuje. Pojawia się on niespodziewanie i niekiedy nie pozwala nawet podnieść się z łóżka czy kanapy. Ponadto objawy nasilają się przy takich czynnościach jak: śmiech, kichanie i kaszel, gdyż przyczyniają się one do zwiększenia ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego (a to powoduje dodatkowy ucisk na korzenie nerwu). Jest sposób na to, aby upewnić się, że nieprzyjemny ból to właśnie rwa kulszowa. Należy położyć się na plecach na twardej powierzchni i unieść do góry wyprostowaną nogę. Jeśli nie możemy tego zrobić, należy zgłosić się do lekarza, który zleci odpowiednią diagnostykę w kierunku rwy kulszowej, m.in. rezonans magnetyczny.

Jak leczyć rwę kulszową?

Co nas czeka, kiedy okaże się, że przyczyną silnego bólu pleców jest rwa kulszowa? Wówczas lekarz dobierze dla nas właściwą terapię, która pozwoli na dalsze prowadzenie dotychczasowego stylu życia i złagodzenie uciążliwych symptomów. Krótkoterminowo pomocne są środki przeciwbólowe, czasami zalecane są również preparaty miorelaksacyjne, a nawet przeciwpadaczkowe i antydepresyjne. Jednak wiele osób zastanawia się też, czy można i jak wyleczyć rwę kulszową domowym sposobem? Są pewne metody, które pozwalają na zmniejszenie odczuwanych objawów, to przede wszystkim:

• zmiana zwykłej poduszki na ortopedyczną,

• rozluźniający masaż,

• rozgrzewające kąpiele,

• plastry rozgrzewające i okłady.

Leczenie domowe takich dolegliwości jak rwa kulszowa obejmuje też aktywność fizyczną. Dotyczy to głównie ostrej fazy choroby, początkowo należy unikać przeciążania kręgosłupa. Warto wiedzieć, jakie ćwiczenia przy rwie kulszowej są skuteczne, aby móc szybko złagodzić dolegliwości. Trzeba pamiętać także o tym, że są pewne sposoby na zapobieganie atakom bólu. Należy m.in. unikać długotrwałego siedzenia i wykonywania gwałtownych ruchów, przenosić ciężar z nogi na nogę podczas stania oraz równomiernie obciążać ciało w czasie noszenia zakupów lub ciężkich przedmiotów.

Czy ćwiczenia przy rwie kulszowej to dobry pomysł?

Pytając o skuteczne, domowe sposoby na rwę kulszową, wiele osób wymienia wśród nich ćwiczenia. Wykonuje się je po to, aby rozluźnić napięte mięśnie oraz wzmocnić dolny odcinek kręgosłupa. Treningi mogą przynieść oczekiwane efekty, ale pod warunkiem, że będziemy je przeprowadzać systematycznie. Warto więc odpowiednio zaplanować swój dzień, aby znaleźć czas na ćwiczenia w domu. Rwa kulszowa dotyka nie tylko seniorów, ale i znacznie młodsze osoby, na co wpływa nadmierny stres, siedzący tryb życia oraz niewłaściwa dieta, dlatego aktywność fizyczna jest wskazana dla każdego z nas.

Decydując się na ćwiczenia na rwę kulszową, warto pamiętać, aby nie wykonywać ich w czasie ostrego ataku. Kiedy odczuwamy silny ból, należy powstrzymywać się od wysiłku fizycznego, a ulgę często przynosi położenie się na plecach na podłodze, z nogami opartymi o krzesło (mają być ułożone pod kątem prostym). Do treningu możemy przejść dopiero w momencie, gdy ostra faza minie. Wykonując ćwiczenia na rwę kulszową, musimy pamiętać o tym, aby kontrolować ułożenie swojego ciała. Jeżeli nasza pozycja lub ruchy będą nieprawidłowe, nieprzyjemne objawy nie miną, a brak poprawy stanu zdrowia zniechęci nas do dalszej aktywności fizycznej. Odpowiednią postawę należy zachowywać także podczas siedzenia i chodzenia, warto dodatkowo nieco zmodyfikować swoją dietę. Zaleca się, aby była ona bogata w: Ryby, drób, owoce i warzywa.

 

Rwa kulszowa – ćwiczenia McKenziego

W leczeniu rwy kulszowej często polecana jest metoda McKenziego. Opracował ją pochodzący z Nowej Zelandii fizjoterapeuta, Robin McKenzie. Główne cele zaproponowanych ćwiczeń to: Zmniejszenie bólu, unikanie jego nawrotów oraz jak najszybsze odzyskanie sprawności. Metoda McKenziego zalecana jest nie tylko osobom z rwą kulszową, ale i: Przewlekłą przepukliną kręgosłupa, dolegliwościami bólowymi barku, ostrą dyskopatią lędźwiową, szyjną i piersiową oraz zespołami bólowymi stawów obwodowych.

W przypadku rwy kulszowej ćwiczenia McKenziego zwykle wykonywane są w pozycji leżącej. Jedno z nich polega na tym, że kładziemy się na brzuchu, w podparciu na przedramionach. Unosimy lekko głowę i klatkę piersiową, podbródek jest lekko przyciągnięty do mostka, a wzrok kierujemy prostopadle do podłoża. Podnosimy powoli głowę, aby wzrok był skierowany równolegle do podłoża, utrzymujemy napięte mięśnie przez 5 sekund i wracamy do pozycji wyjściowej na 10 sekund. Czynności te należy wykonywać 3 razy dziennie, po 10 powtórzeń.

Wśród ćwiczeń McKenziego są też takie, które robimy w pozycji stojącej. Ustawiamy się bokiem do ściany, w odległości ok. 60 cm, zwracamy się do niej tą stroną ciała, na którą ze względu na ból jest przesunięty cały ciężar. Opierając się do ściany barkiem, staramy się powoli dotknąć ją również biodrem. Ćwiczenie wykonujemy kilka razy dziennie, zalecana liczba powtórzeń to 10 – 15.

Rwa kulszowa – ćwiczenia odciążające dolny odcinek kręgosłupa

Jest kilka prostych ćwiczeń, dzięki którym możemy odciążyć lędźwiowo-krzyżowy odcinek kręgosłupa. Ich opis znajduje się poniżej:

• Ćwiczenie 1 – kładziemy się na plecach na podłodze, a podudzia opieramy na podwyższeniu. Może to być krzesło lub inny mebel, istotne jest to, żeby stawy kolanowe i biodrowe były zgięte pod kątem 90 stopni. Pod głowę wsuwamy małą poduszkę, a pod dolną część pleców zimny kompres (jeśli odczuwamy ból). Takie ćwiczenie należy powtarzać kilka razy w ciągu dnia, poświęcając na nie 15 – 20 minut.

• Ćwiczenie 2 – kładziemy się na boku, a następnie obejmujemy oburącz zgięte stawy kolanowe i przyciągamy nogi do klatki piersiowej. Pod głowę wsuwamy dużą poduszkę, pod pośladkiem umieszczamy zwinięty ręcznik lub koc. Zostajemy w tej pozycji na 15 – 20 minut, ćwiczenie powtarzamy kilka razy dziennie.

 

Zapalenie nerwu kulszowego – ćwiczenia wzmacniające

Przy rwie kulszowej warto wykonywać też ćwiczenia wzmacniające (można przeplatać je z tymi odciążającymi). Te najczęściej polecane to:

• Ćwiczenie 1 – kładziemy się na plecach, ręce zgięte w łokciach układamy na wysokości głowy, a następnie zginamy nogi pod kątem 90 stopni i przyciągamy do brzucha. Jednocześnie dociskamy odcinek lędźwiowy kręgosłupa do podłogi, robimy to na wydechu. Powoli wracamy do pozycji wyjściowej, robimy 15 powtórzeń. Przydatna może tutaj okazać się mata do ćwiczeń, która zapewni izolację od chłodu podłoża.

• Ćwiczenie 2 – kładziemy się na plecach, układamy ramiona wzdłuż tułowia, podnosimy nogi do góry i zginamy kolana pod kątem 90 stopni. Następnie naprzemiennie poruszamy nogami w taki sposób, jakbyśmy jechali na rowerze. Ważne jest, aby utrzymać wyprostowane ręce i nie odrywać pleców od podłoża. Ćwiczenie wykonujemy ok. 30 sekund, powtarzamy 3 razy.

• Ćwiczenie 3 – przechodzimy do klęku podpartego, prostujemy i wyciągamy przed siebie prawą rękę, a jednocześnie prostujemy i wyciągamy do tyłu lewą nogę. Wytrzymujemy w tej pozycji ok. 10 sekund, powtarzamy jeszcze 2 razy, a następnie robimy to samo, wyciągając lewą rękę i prawą nogę.

Ćwiczenia na rwę kulszową udową

Rwa kulszowa udowa przyczynia się do odczuwania silnego bólu przede wszystkim w przedniej części uda i kolana. Osoby, które borykają się z tą chorobą, także powinny wykonywać określone ćwiczenia, bo to ważny element terapii:

• Ćwiczenie 1 – kładziemy się na plecach, nogi uginamy w stawach biodrowych i kolanowych, a stopy opieramy na podłodze. Ręce układamy wzdłuż tułowia i staramy się wciskać lędźwiowy odcinek kręgosłupa w podłoże, utrzymując napięcie przez 5 sekund. Powtarzamy czynność 10 – 15 razy.

• Ćwiczenie 2 – stajemy w rozkroku na szerokości bioder, jedną nogę zginamy w stawie kolanowym, ma pozostać wyprostowana w stawie biodrowym. Ręką chwytamy stopę i przyciągamy ją do pośladka, utrzymujemy rozciągniętą przednią część uda przez ok. 30 sekund, powtarzamy ćwiczenie 4 – 5 razy.

• Ćwiczenie 3 – siadamy na piętach, prostujemy ręce i kładziemy je płasko na podłodze, pochylamy tułów do przodu. Następnie przesuwamy dłonie w przód, utrzymujemy napięcie przez 20 sekund, powtarzamy ruch 10 razy.

 

Rwa kulszowa – ćwiczenia a basen

Po zdiagnozowaniu rwy kulszowej warto zastanowić się nad regularnymi wizytami na basenie. Ciało w wodzie jest lżejsze, zmniejsza się też obciążenie kręgosłupa, dlatego rehabilitacja w takim miejscu często przynosi dużą ulgę. Przeważnie najlepsze efekty zauważa się, kiedy temperatura wody mieści się w zakresie od 29 do 34,4 st. C (jest na tyle ciepła, że pozwala na rozluźnienie mięśni). Pływając, należy kontrolować, w jakiej pozycji znajduje się kręgosłup i zmieniać ułożenie ciała, jeśli zaczniemy odczuwać dyskomfort.

 

Rwa kulszowa – ćwiczenia i joga

Miłośnicy jogi mający problem z rwą kulszową powinni skonsultować się ze specjalistą, który doradzi, czy wykonywane tego typu ćwiczeń jest bezpieczne. Może on także podpowiedzieć, jakie pozycje przyniosą ulgę i pozwolą na złagodzenie dolegliwości bólowych. Trzeba pamiętać, że niektóre ruchy mogą przyczyniać się do nasilenia objawów rwy kulszowej i należy ich unikać. Przy tego typu chorobach pomocne często okazują się asany jogi umożliwiające rozciągnięcie mięśni pośladków i rozluźnienie tych znajdujących się wokół nerwu kulszowego.

Rwa kulszowa w ciąży – czy ćwiczenia są bezpieczne?

Na rwę kulszową często narzekają kobiety w ciąży. W ich przypadku przyczyną choroby nie jest tylko przepuklina jądra miażdżystego dysku, ale i nabrzmienie splotów żylnych kręgosłupa oraz zaburzenia odpływu krwi żylnej. Sprawdzone sposoby leczenia rwy kulszowej w ciąży to m.in. unikanie leżenia na wznak oraz dbanie o codzienną aktywność fizyczną. Wykonywane ćwiczenia powinny wzmacniać mięśnie brzucha, kręgosłupa, a także dna miednicy. Specjaliści zwykle dobierają je indywidualnie, uwzględniając przy tym ogólny stan zdrowia i potrzeby przyszłej mamy. Z tego względu nie należy zwlekać z wizytą u lekarza prowadzącego ciążę, a także u doświadczonego fizjoterapeuty.

 

Rwa kulszowa – czy można pracować po zdiagnozowaniu choroby?

Podczas ataku rwy kulszowej trudno jest siedzieć czy stać w jednym miejscu przez dłuższy czas, co wiąże się też z problemami z wykonywaniem obowiązków w pracy. Co prawda wdrożenie odpowiedniego leczenia i rehabilitacji może zapobiec lub opóźnić kolejny atak, ale codzienne dźwiganie ciężarów nierzadko przyczynia się do pogorszenia stanu zdrowia. Jeśli jest to możliwe, należy unikać podnoszenia ciężkich przedmiotów i podczas pochylania się pamiętać o prawidłowej postawie (nie należy tego robić z wyprostowanymi nogami). W sytuacji, gdy rwa kulszowa często nawraca i staje się uciążliwa, warto rozważyć zmianę pracy, aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się bólu i innych, równie nieprzyjemnych objawów.